Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) και το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Επικοινωνίας και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) με χαρά ανακοινώνουν την ίδρυση του πρώτου Ενεργειακού Κέντρου Ικανοτήτων στην Ελλάδα, ενός cluster που στοχεύει στην υποστήριξη και προώθηση της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας και των τεχνικών δεξιοτήτων μεταξύ των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας – έναν θεμελιώδη πυλώνα της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ), η οποία ανακοινώνει την επιτυχή αξιολόγηση και έγκρισή του, το Κέντρο θα λειτουργήσει ως μια spin-off εταιρεία με στόχο την αξιοποίηση των σχετικών ερευνητικών αποτελεσμάτων και της τεχνογνωσίας που παράγεται από πανεπιστήμια ή άλλους δημόσιους φορείς γνώσης στην Ελλάδα ή το εξωτερικό. Στο πλαίσιο αυτό, το Ενεργειακό Κέντρο Ικανοτήτων θα αποτελέσει μία σύμπραξη δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, με στόχο την κάλυψη του κενού μεταξύ της ζήτησης και της προσφοράς εξειδικευμένων υπηρεσιών και μεταφοράς τεχνολογίας στον τομέα της ενέργειας.
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ)/Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας έχει αναλάβει τον συντονιστικό ρόλο για την ίδρυση του Ενεργειακού Κέντρου Ικανοτήτων εκ μέρους των συνεργαζόμενων φορέων. Στο Κέντρο συμμετέχουν δώδεκα επιπλέον φορείς – σημαντικά ελληνικά πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα καθώς και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στους τομείς της ενέργειας, του περιβάλλοντος και της οικονομίας – και συγκεκριμένα: το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Επικοινωνίας και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ), το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, η DEPA COMMERCIAL SA, τα ΕΛΠΕ, η MYTILINEOS ΑΕ, η ΕΥΔΑΠ, ο ΟΑΣΑ, η DANAOS Management Consultants SA, η HYDRUS ENGINEERING LTD, η Αναπτυξιακή Τρικάλων SA, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και η Environmental Protection Engineering SA.
Σύμφωνα με τη μεσοπρόθεσμη στρατηγική του ΕΜΠ και του ΕΠΙΣΕΥ, οι κύριες δραστηριότητες του Ενεργειακού Κέντρου Ικανοτήτων θα σχετίζονται με:
- Κοινή χρήση εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, ανταλλαγή γνώσεων και τεχνογνωσίας, δικτύωση, διάδοση πληροφοριών και συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων και άλλων οργανισμών/φορέων του Κέντρου.
- Ενθάρρυνση της μεταφοράς τεχνολογικών λύσεων και καινοτομιών στις διαδικασίες παραγωγής και/ή για την παραγωγή/προμήθεια προϊόντων/υπηρεσιών που προκύπτουν από την ανάπτυξη, υιοθέτηση και διάδοση νέων τεχνολογιών σε εταιρείες, προκειμένου να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους.
- Εκπαίδευση προσωπικού για εταιρείες, με στόχο την απόκτηση σχετικών δεξιοτήτων.
- Υλοποίηση καινοτόμων ερευνητικών έργων και ανάπτυξη υπηρεσιών/προϊόντων, δράσεις για την προώθηση της καινοτομίας στη εγχώρια επιχειρηματικότητα.
Ειδικότερα, για τον επιχειρηματικό τομέα και προς την τεχνολογική και ψηφιακή του μεταμόρφωση, το Κέντρο θα θέσει προτεραιότητες επικεντρωμένες στην ενθάρρυνση της μεταφοράς τεχνολογικών λύσεων και καινοτομιών στις διαδικασίες παραγωγής, στην κατεύθυνση των εταιρειών προς προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, στην ανάπτυξη συγκριτικών πλεονεκτημάτων, στην ανάπτυξη εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας και στην περαιτέρω δικτύωση τους. Επιπλέον, σημαντικός στόχος είναι η εκπαίδευση του προσωπικού των εταιρειών για την απόκτηση δεξιοτήτων στη βιομηχανία με έμφαση στη Βιομηχανία 4.0.
Πιο συγκεκριμένα, η κύρια αποστολή του Ενεργειακού Κέντρου Ικανοτήτων είναι η προώθηση της καινοτομίας στη εγχώρια επιχειρηματικότητα, η ανταλλαγή γνώσεων και τεχνογνωσίας, η ανάπτυξη δικτύων και η συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων και άλλων οργανισμών, με έμφαση στα εξής θέματα:
- Κεντρική Παραγωγή Ενέργειας στη Μετα-Λιγνιτική Εποχή: Υβριδοποίηση και τροποποίηση υπαρχουσών μονάδων παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη για καύση βιομάζας και φυσικού αερίου, Ενσωμάτωση τεχνολογιών κατά της ρύπανσης και καταγραφή, Αποθήκευση και αξιοποίηση CO2, Συνδυασμένη παραγωγή και τριπαραγωγή θερμότητας, ηλεκτρισμού και ψύξης σε κεντρικές θερμικές μονάδες παραγωγής ενέργειας.
- Έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ): Οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα και βιωσιμότητα έργων ΑΠΕ, Ηλιακή ενέργεια, Αιολική ενέργεια, Βιομάζα, Υδροηλεκτρική ενέργεια, Ενέργεια από κυματισμούς.
- Αποκεντρωμένη Παραγωγή Ενέργειας και Εξοικονόμηση.
- Παραγωγή και Εξοικονόμηση Ενέργειας: Ανάκτηση θερμότητας από απορρίμματα και τεχνολογίες συνδυασμένης/τριπαραγωγής θερμότητας, ηλεκτρισμού και ψύξης στη βιομηχανία, κτίρια και περιοχές με μηδενική ή θετική ενεργειακή κατανάλωση.
- Αποθήκευση Ενέργειας: Χημική αποθήκευση ενέργειας, Ηλεκτρική αποθήκευση ενέργειας, Ηλεκτροχημική αποθήκευση ενέργειας, Μηχανική αποθήκευση ενέργειας, Αποθήκευση θερμότητας.
- Έξυπνες Πόλεις και Κοινότητες, Βιώσιμη Ανάπτυξη, Περιβάλλον: Ηλεκτροκίνηση, Βιώσιμες Μεταφορές, Χρήση Βιώσιμων Πόρων, Διατήρηση Υδάτινων Πόρων, Επεξεργασία Λυμάτων, Λύσεις αφαλάτωσης βασισμένες σε ΑΠΕ.
- Δίκτυα Μετάδοσης και Διανομής Ενέργειας: Δίκτυα Μετάδοσης Ηλεκτρισμού, Δίκτυα Διανομής Ηλεκτρισμού, Δίκτυα Μετάδοσης Αερίου και Υγρών Καυσίμων – υγροποιημένο και μη υγροποιημένο φυσικό αέριο, υδρογόνο, SNG, βιοαέριο, Συνδυασμένα δίκτυα μετάδοσης, Σταθμοί Αποθήκευσης, Διασυνδεδεμένα δίκτυα ενέργειας για ηλεκτρισμό, αέριο και υγρά καύσιμα, θέρμανση και ψύξη.
«Κανένας άλλος τομέας δεν είναι τόσο θεμελιώδης για την ανάπτυξη της χώρας και τόσο στενά συνδεδεμένος με την ευημερία των πολιτών και τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, όσο ο τομέας της ενέργειας. Τα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Κέντρα είναι αυτή τη στιγμή οι κύριοι φορείς που διεξάγουν επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη καινοτομίας στον τομέα της ενέργειας στη χώρα. Ωστόσο, εκτός από την προώθηση της επιστήμης και της αριστείας, ο στόχος μας στον τομέα της ενέργειας θα πρέπει να περιλαμβάνει την άριστη εκμετάλλευση των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων, τη συνεχή τεχνολογική εξέλιξη και την πρακτική συνεισφορά της στην εθνική ανάπτυξη και οικονομία» αναφέρουν σε κοινή τους δήλωση ο Πρύτανης του ΕΜΠ Καθ. Ανδρέας Γ. Μπουντουβής, ο Διευθυντής του ΕΠΙΣΕΥ, Καθ. Γιάννης Βασιλείου, και ο Αντιπρύτανης Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης του ΕΜΠ και Συντονιστής του Κέντρου, Καθ. Ιωάννης Κ. Χατζηγεωργίου.
Το Ενεργειακό Κέντρο Ικανοτήτων στοχεύει στην ενίσχυση της σύνδεσης μεταξύ ακαδημαϊκής έρευνας και επιχειρηματικότητας και στην ανταπόκριση σε μια ουσιαστική ανάγκη για σημαντικά έργα και επενδύσεις σε υποδομές έρευνας μεγάλης κλίμακας, εστιάζοντας στον ενεργειακό σχεδιασμό που κοιτάζει προς το μέλλον, δημιουργεί νέες προοπτικές ανάπτυξης και ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις σύγχρονες περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Η ίδρυση του Κέντρου Ενεργειακής Εξειδίκευσης εγκρίθηκε πρόσφατα από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας (ΓΓΕΚ) στο πλαίσιο της πράξης «Κέντρα Εξειδίκευσης» (ΚΕ) με στόχο την ενίσχυση των ολοκληρωμένων σχεδίων για την ίδρυση και λειτουργία Κέντρων Εξειδίκευσης στη χώρα. Η δράση συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» του ΕΣΠΑ 2014-2020.
